صادرات به کشورهای همسایه علت گرانی میوه است | سبد خالی نظارت در بازار میوه

امیررضا وثوقی | شهرآرانیوز؛ گرانی‌های اخیر مرغ، تخم‌مرغ و برخی کالا‌های اساسی حالا دامن‌گیر محصولات باغی در کف بازار خرده‌فروشی شده است. براساس مشاهده‌های میدانی در روز‌های گذشته، قیمت میوه با جهشی عجیب و باورنکردنی در برخی اقلام رشدی دوبرابری را نسبت‌به هفته‌های اخیر تجربه می‌کند؛ اتفاقی که نگرانی‌های زیادی را در زمینه تأمین محصولات باغی متناسب با نیاز مردم ایجاد کرده است. تماس‌های فراوان مردمی و درخواست پیگیری این جهش قیمتی غیراصولی بهانه‌ای شد تا سری به میوه‌فروشی‌های شهر بزنیم و از نزدیک این دغدغه شهروندان را بررسی کنیم. در این بررسی اجمالی، بیشتر میوه‌فروشان هم این شیب صعودی عجیب را تأیید می‌کنند.

یکی از میوه‌فروشان خیابان عنصری درباره تحولات بازار میوه در مشهد با بیان اینکه قیمت میوه در روز‌های گذشته بی‌سابقه افزایش یافته است، به خبرنگار ما می‌گوید: این جهش قیمتی از شنبه هفته پیش آغاز شده است؛ پرتقالی را که هفته گذشته کیلویی ۶ هزارتومان هم پیدا می‌شد، حالا باید ۱۲ هزار تومان خریداری کرد. محمد عرفانی ادامه می‌دهد: انار کیلویی ۸ هزارتومانی را باید حداقل ۱۶ هزار تومان از میدان‌بار بخریم.

عرفانی علت این افزایش را صادرات بی‌رویه میوه به کشور‌های همسایه می‌داند و می‌افزاید: اگر سری به میدان‌بار بزنید، به‌وضوح کانتینر‌های میوه‌های صادراتی را خواهید دید.
این ادعا که صادرات، بازیگر نقش اول گرانی قیمت این روز‌های میوه است، موجب شد تا در مقصد بعدی به میدان‌بار سپاد برویم و وضعیت را بررسی کنیم. در بدو ورود به میدان‌بار، علاوه بر قیمت‌گذاری‌های بی‌سابقه که خود بارفروشان هم به آن اذعان داشتند، فراوانی کانتینر‌های میوه‌های صادراتی جالب توجه بود.

 

یکی از غرفه‌داران میدان‌بار در این باره به خبرنگار ما می‌گوید: اکنون بیشتر میوه‌ها در میدان‌بار صادر می‌شود؛ برای مثال انار کیلویی ۱۵ هزار تومان به پاکستان و هویچ با قیمت کیلویی ۷ هزارو ۵۰۰ تومان به افغانستان صادر می‌شود. وی درباره اینکه آیا نظارتی بر صادرات میوه به کشور‌های دیگر وجود دارد یا نه، ادامه می‌دهد: تاجران کشور‌های مختلف از سوی نماینده‌های ایرانی اقدام به خرید میوه می‌کنند و شناسایی آن‌ها کمی سخت است. این عمده‌فروش میوه با تأکید بر اینکه دیگر میوه ارزان در بازار پیدا نمی‌شود، می‌افزاید: پرتقال فله در میدان‌بار به‌قیمت ۱۲ هزار تا ۲۰ هزار تومان به‌فروش می‌رسد و مغازه‌داران پرتقال درجه‌یک جنوب را تا ۲۵ هزار تومان هم به‌فروش می‌رسانند.

با توجه به این آشفته‌بازار میوه، دلایل گرانی محصولات باغی را از رئیس اتحادیه خرده‌فروشان میوه و تره‌بار مشهد جویا شدیم. حسین مصدق با تأیید ادعای عمده‌فروشان میوه در میدان‌بار مبنی بر گرانی این محصول به‌علت صادرات بی‌رویه، می‌گوید: صادرات میوه به کشور‌های ارمنستان، ترکمنستان، آذربایجان، افغانستان و پاکستان عامل اصلی گرانی میوه است و در مرحله بعدی می‌توان به افزایش هزینه‌ها از قبیل حمل‌ونقل و کارگر اشاره کرد. مصدق با اشاره به اینکه محصولات باغی قیمت مصوب ندارند، می‌افزاید: عرضه‌وتقاضا تعیین‌کننده قیمت‌هاست و خرده‌فروشان براساس فاکتور خرید ۳۵ درصد اجازه اعمال سود دارند؛ با این حال مردم قدرت خرید ندارند و همین مسئله انگیزه صادرات را تقویت می‌کند. وی تأکید می‌کند: این اقدام دست دولت است و تا زمانی که از صادرات بی‌رویه میوه و تره‌بار جلوگیری نشود، قیمت‌ها کاهش پیدا نخواهد کرد.

لزوم نظارت بر بازار عمده‌فروشی و صادرات باعث شد تا سراغ نهاد‌های نظارتی برویم و این موضوع را از متولیان پیگیری کنیم. بخشعلی بیاتی، رئیس اداره بازرسی و کشف قاچاق سازمان صنعت، معدن و تجارت در واکنش به اتفاقات اخیر بازار میوه، اعلام کرد که در دستورالعمل جدیدی تنظیم بازار میوه و تره‌بار به جهاد کشاورزی سپرده شده است و تحولات این حوزه در زمینه صادرات میوه به کشور‌های دیگر را باید از سازمان جهاد کشاورزی استان پیگیری کنیم.

 

با این حال وی می‌گوید: سازمان صمت با گران‌فروشان میوه براساس قانون برخورد خواهدکرد. از همین رو در گام بعدی، دغدغه‌های موجود در حوزه صادرات میوه و افزایش قیمت عجیب آن را با مدیر توسعه بازرگانی سازمان جهاد کشاورزی استان در میان می‌گذاریم؛ حمید جنتی در پاسخی مشابه، پیگیری این موضوع را از وظایف سازمان صنعت، معدن و تجارت می‌داند و می‌گوید: تا به‌حال هیچ‌گونه دستورالعمل و بخش‌نامه‌ای که نظارت بر تنظیم بار میوه را به جهاد کشاوزری محول کند، به این اداره ارسال نشده است.